Sommige bedrijven en stichtingen nemen klakkeloos aan dat voor hun onderneming een bepaalde CAO van toepassing is. Maar toepasselijkheid van een CAO is niet vanzelfsprekend. Als regel geldt dat een CAO pas van toepassing is als de werkgever deze zelf heeft afgesloten of als hij lid is van een werkgeversorganisatie die partij is bij een CAO. Een CAO wordt meestal gesloten door één of meer werkgeversorganisaties met één of meer werknemersorganisaties (veelal vakbonden). Als de onderneming lid is van een CAO-partij of als de onderneming zelf CAO-partij is, dan is de CAO van toepassing voor die werkgever.
Een CAO kan ook van toepassing zijn omdat de Minister van Sociale Zaken deze algemeen verbindend heeft verklaard voor de branche waarin de werkgever werkzaam is. De minister zegt dan dat het resultaat van de onderhandelingen tussen werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties zo goed en zo belangrijk is dat alle bedrijven binnen die branche verplicht zijn om dezelfde regels toe te passen opdat verschil in arbeidsvoorwaarden - en daarmee concurrentievervalsing - wordt voorkomen.
Ook is denkbaar dat een werkgever en een werknemer met elkaar afspreken dat een bepaalde CAO van toepassing is. Zij doen dat door in de arbeidsovereenkomst een bepaling op te nemen “dat de X-CAO geldt” of “dat de X-CAO gevolgd wordt”. Het is belangrijk zo’n afspraak (in juridische termen een incorporatiebeding) goed op te schrijven. Als een advocatenkantoor met alle advocaten en secretaresses in loondienst afspreekt dat de Bank-CAO 2011-2012 van toepassing is, dan kan vervolgens discussie ontstaan over de vraag of dat ook na 2012 het geval is of dat dan een nieuwere versie van de CAO geldt. Discussie over dit soort onderwerpen moet voorkomen worden en daarom is het van belang om zo’n incorporatiebeding goed te formuleren.
Als een CAO van toepassing is omdat de minister de CAO algemeen verbindend heeft verklaard, dan geldt die CAO niet voortdurend. Een algemeen verbindendverklaring gebeurt namelijk altijd voor een bepaalde tijdsspanne. Is die tijdsspanne voorbij, dan geldt er geen CAO meer. Een algemeen verbindendverklaring heeft geen “nawerking”. Het is dus niet zo dat zo’n CAO nog even doorgeldt totdat er een nieuwe CAO of een nieuwe algemeen verbindendverklaring is.
Als een CAO geldt omdat de werkgever deze zelf heeft afgesloten of omdat hij lid is van de werkgeversorganisatie geldt dat wel sprake is van een zekere “nawerking”. Als de CAO dan teneinde loopt, kan de werkgever niet eenzijdig allerlei andere arbeidsvoorwaarden gaan toepassen omdat bepaalde uit de CAO voortvloeiende rechten en verplichtingen de inhoud van de arbeidsovereenkomst als het ware gevormd hebben. Maar opgelet: dit geldt niet voor alle CAO bepalingen.
Tenslotte: als is vastgesteld dat sprake is van één van de drie beschreven situaties waarin een CAO van toepassing is, is het van belang zijn om ook nog in de CAO zelf na te gaan of de situatie wel onder de zogeheten “werkingssfeer” valt. Als in een CAO bijvoorbeeld staat dat deze niet van toepassing is op oproepkrachten hoeft de werkgever de CAO niet op oproepkrachten toe te passen, maar dat is anders als de werkgever arbeidsovereenkomsten met oproepkrachten sluit waarin wordt bepaald dat de CAO wel van toepassing is.
In voorkomend geval moet u dus letten op a) lidmaatschap, b) algemeen verbindendverklaring, c) contractuele afspraken en d) de werkingssfeer van een CAO.
Klik hier voor de blog op de website van HRbase.
Heeft u vragen? Neem gerust contact met mij op:
Muriel Middeldorp (middeldorp@potjonker.nl of via het telefoonnummer 023 553 0230)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten